AGNES VARDA VEDA ETTİ
Bir süredir kanser tedavisi gören Fransız sinemasının efsane yönetmeni Agnes Varda, 90 yaşında hayatını kaybetti.
Dün akşam saatlerinde hayatını kaybeden 90 yaşındaki yönetmen bir süredir kanser ile mücadele ediyordu. Agnes Varda, Paralel Yaşamlar, Mutluluk, Mekanlar ve Yüzler, 101 Gece, Cannes Film Festivali Altın Palmiye adayı olan "5’ten 7’ye Cléo" gibi filmlerin yönetmenliğini üstlenmişti.
İstanbul Modern Sinema, Fransız Kültür Merkezi, Filmmor Kadın Filmleri Festivali ve Kadıköy Belediyesi Sinematek/Sinema Evi işbirliğiyle, sinema tarihinin en özgürlükçü ve yenilikçi yaratıcılarından Agnès Varda’nın bugüne kadar Türkiye’de yapılmış en geniş kapsamlı retrospektifine yer vermişti. Fransız Yeni Dalga akımının öncülerinden Varda’nın 20’si uzun metraj, 14’ü kısa olmak üzere 34 filmi program kapsamında mart ayı boyunca sinemaseverlerle buluşmuştu.
Agnès Varda kimdir? Agnès Varda hayatı;
Asıl adı Arlette olan Agnès Varda, 30 Mayıs 1928’de Belçika’da dünyaya geldi. Yeni Dalga akımının büyükannesi diye de anılan Varda’nın ailesi Anadolu'dan göçmüştü. Babası Yunan, annesi ise Fransızdı. Çocukluğunun ilk yıllarını Belçika’da geçirdikten sonra önce Sete’ye, daha sonra da Paris’e gitti. Jean Vilar yönetimindeki Théâtre national populaire 'de çalışmaya ve fotoğrafla ilgilenmeye başladı. Daha sonra evleneceği yönetmen Jacques Demy ile tanıştı. 1954’te Alain Resnais'nin La Pointe Courte filminde Philippe Noiret ile çalıştı. Varda daha sonra San Francisco’ya giderek babasının kuzeni Jean Varda üzerine yarı gerçeküstü bir belgesel hazırladı: Uncle Yanko.
1961'de ikinci uzun metrajlı filmi olan ve ölümcül hastalığı olan bir şarkıcının iki saatini anlatan Cléo de 5 à 7 (5'ten 7'ye Cleo) çekti. 60’lı yıllar boyunca, Yeni Dalga içinde değerlendirilen sayısız film yaptı. 1968 – 70 yıllarında Los Angeles'ta hollywoodvari bir hippi filmi olan Lions Love’ı çekti. Daha sonra, ‘feminist ve iyimser’ bir film çekmek üzere Fransa’ya döndü. Simone de Beauvoir’ın kürtaj hakkı için yazdığı manifestoya imza atan 343 kadından biri olarak feminist harekette etkin olarak yer alan Varda’nın Kadınların Cevabı: Bizim Bedenimiz, Bizim Cinsiyetimiz (Réponse de Femmes: Notre Corps, Notre Sexe, 1975) önemli bir yere sahiptir. Ardından da L’une chante, l’autre pas (Biri şarkı söylüyor, diğerleri değil). Tekrar döndüğü Los Angeles'ta 1979-81 yılları arasında iki belgesel film hazırladı: Mur murs ve Documenteur.
1985’te genç oyuncu Sandrine Bonnaire’in rol aldığı Sans toit ni loi filmiyle Venedik Film Festivali’nde Altın Aslan ödülünü aldı.
Eşi Jacques Demy’nin 1990'da ölümünden sonra anısına üç film yaptı: Bir kurgu olan Jacquot de Nantes (Nantlı Jacquot) ve iki belgesel; Les demoiselles ont eu 25 ans ve L'univers de Jacques Demy.
1999’da çektiği belgesel les Glaneurs et la glaneuse (Toplayıcılar) kariyerinin önemli filmlerinden biri oldu. Bir dijital kamera ile toplayıcılık kavramının çevresinde yaptığı geniş tur, onun duyarlı ve sorumlu kimliğini açığa çıkartıyordu. Film hem eleştirmenler hem de seyirci tarafından beğenildi. İki yıl sonra filmin devamı geldi: İki Yıl sonra.
2002 yılında, Fransız Akademisi'nin René Clair ödülünü kazandı.
2005’te Cannes Film Festivalinde uzun metraj yarışma jürisinde yer aldı
Jacques Demy ile evliliğinden olan oğlu Mathieu Demy Fransız sinemasının genç oyuncularındandır.